Күңелегезгә ятышлы эш табыгыз.
Соңгы 10 елда безнең илдә кече бизнес өлкәсендә үз-үзләрен сынап карарга теләүче гражданнар саны артуы сизелә. Монда социаль челтәрләрдә һәм видеохостингларда киң таралган уңышлы һәм бик үк киң таралган мисаллар зур роль уйнады. Күпчелек өлешне сәүдә һәм хезмәт күрсәтүләр, туклану өлкәсендә үз эшен ачу, транспорт хезмәтләрен үстерү, логистика кызыксындыра. Потенциаль эшкуарларны җитештерү күпкә сирәгрәк кызыксындыра.
Әлки районының Салман авылында яшәүче Савинов Артем Александровичның үз эше тарихы типик һәм шул ук вакытта башка яшь кешеләрне дә рухландыра ала. Үз эшен башлап җибәрергә аны карт әнисе артыннан даими тәрбия бирү зарурлыгы һәм, ниһаять, һәрвакыт хыялланган эш - үсемлекчелек белән шөгыльләнү теләге мәҗбүр итте. Менә өч ел элек, иңбашларына укытучы һәм җитәкче эшенең егерме еллык тәҗрибәсе булган Артем Александрович эшчәнлек өлкәсен алыштырырга булды: Үз-үзен белешүче буларак теркәлде, үсентеләр һәм чәчәкләр үстерү максатында, үз куллары белән кечерәк теплица төзеде. Аның сүзләренә караганда, беренче ел, шактый табыш китерүгә караганда, эксперименталь булды, аның каравы, ассортимент белән билгеләнергә, агротехниканы өйрәнергә, кызыксынучы сатып алучыларны табарга мөмкинлек бирде. Икенче ел сизелерлек керем белән генә түгел, теплица бизнесының йомшак урынын - аның сезонлы урынын күрергә дә ярдәм итте. Бердәнбер дөрес нәтиҗә чыкты - бизнесны масштаблаштыру кирәк. Зур теплица төзелде, быел ук 8000 дән артык үсенте үз сатып алучыларын көтә. Төрле төстәге әтәчләр ассортиментында берничә сорт томат, болгар борычы, кыяр, ташкабак, карбыз, кавын һәм кәбестәнең.
Авыл кешеләре өчен аның конкурент өстенлекләре һәм исемле продукциясенең җәлеп итүчәнлеге турындагы сорауга ул болай дип җавап бирде: «Минем продукция, аз көч куеп, гарантияле югары уңыш алырга теләгән мондый сатып алучыга исәпләнгән. Мин авыруларга чыдам сортлар, дымлылык бәйләмнәре, бәйләвечләр, югары уңыш сорый торган сортлар сайларга тырыштым. Һәм, әлбәттә, бу продукциягә бәя. Уртача бәя акчаны янга калдырырга мөмкинлек бирә. Орлыклар пачкаларында ачык этикеткалар җәлеп иткән кешеләр, алар өчен бакча бары тик хобби гына, минем клиентларым түгел. Минем бизнесның иң яхшы бәяләве - җимеш бирүдән томат куаклары сынган фото һәм кызыксынучы клиентлардан шалтыратулар. Бу мизгелләрдә мин кешеләргә файда китерәм дип хис итәм".
Ләкин бу әле тарихның ахыры түгел. 2023 елның көзендә Артем Александрович, безнең районның социаль яклау бүлеге белән социаль контракт төзеде һәм кош итен үстерү һәм эшкәртү буенча үз эшен ачуга 350 мең сум акча алды. Алынган акчаларга ул кош-корт сую, ит эшкәртү һәм аны саклау өчен җайланмалар сатып алган. Үз акчасына ул җылытыла торган бина төзегән, 200 бройлер һәм 150 үрдәк, шулай ук азык сатып алган. Бройлерларны иткә түгәрәк килеш үстерү зур булмаган, әмма тотрыклы керем китерә. Продукция авылдашлар арасында да, район үзәгендә яшәүчеләр арасында да популяр. Бигрәк тә буялган, кош-корт сөяргә әзер. Сатып алучылар бәяләвенчә, продукциянең сыйфаты искиткеч һәм сәүдә челтәрләренә караганда кызыклырак.
Бизнесның бу төренә юлыккан кыенлыклар арасында Артем Александрович катнаш азыкларның югары бәясен атый һәм Россия Федерациясе Авыл хуҗалыгы министрлыгы тарафыннан эшләнелгән «Кошларны үрчетү, үстерү һәм сату максатларында тоту буенча ветеринария кагыйдәләрен раслау турында» боерык проекты турында, ул шәхси ярдәмче хуҗалыкларда кош асрауга тискәре йогынты ясарга мөмкин. Кыенлыкларга карамастан, Артем Александрович энтузиазм һәм бизнесны киңәйтү планнары белән тулы. Ул шулай ук шәхси ярдәмче хуҗалыктан йомырка сата һәм үзен кондитер сыйфатында сынап карый. Без Артем Александровичтан башлаучы бизнесменнарга нинди киңәшләр бирә алуын һәм менә нинди җаваплар алуын сорадык:
«Күңелегезгә ятышлы эш табыгыз һәм тормышыгызда бер генә көн дә эшләмәгез» дигән кагыйдәне исегездә тотыгыз;
- эшчәнлек юнәлешен сайлаганда конкурентлары аз булган урынны сайларга;
- үз җитештерү продуктларын рекламалау мөмкинлеген берничек тә игътибарсыз калдырмаска;
әлбәттә, продукцияне "сарафан" радиосы, танышулар һәм телефон шалтыратулары аша сатарга мөмкин. Шуңа да карамастан, интернет маркетингны гамәлгә ашыру өлкәсен киңәйтү өчен кирәк. Киләчәктә Артем Александрович Татарстан Республикасында кече һәм урта эшмәкәрлек субъектлары өчен уңышлы эшләүче Республика маркетинг үзәгенә чыгарга ниятли.